1. Mã số mã vạch hàng hoá là gì?
Mã số mã vạch hàng hóa (Article Number Code) là ký hiệu bằng một dãy chữ số nguyên thể hiện như một thẻ để chứng minh hàng hóa về xuất xứ sản xuất, lưu thông của nhà sản xuất trên một quốc gia (vùng) này tới các thị trường trong nước hoặc đến một quốc gia (vùng) khác trên khắp các châu lục. Bởi vậy, mỗi loại hàng hóa sẽ được in vào đó (gắn cho sản phẩm) một dãy số duy nhất. Đây là một sự phân biệt sản phẩm hàng hóa trên từng quốc gia (vùng) khác nhau, tương tự như sự khác biệt về mã số điện thoại. Trong viễn thông người ta cũng quy định mã số, mã vùng khác nhau để liên lạc nhanh, đúng, không bị nhầm lẫn.
2. Phân loại mã số mã vạch hàng hóa
Mã số mã vạch hàng hóa là các ký hiệu dạng vạch và số dùng để nhận diện sản phẩm, được phân loại dựa trên mục đích sử dụng và cấu trúc. Dưới đây là các loại chính:
- EAN-13: Mã vạch 13 số, phổ biến nhất toàn cầu, dùng cho hàng hóa bán lẻ (ví dụ: 893 cho Việt Nam). Gồm mã quốc gia, mã doanh nghiệp, mã sản phẩm và số kiểm tra.
- EAN-8: Mã vạch 8 số, dùng cho sản phẩm nhỏ (như son môi), rút gọn từ EAN-13, phù hợp khi bao bì hạn chế diện tích.
- UPC-A: Mã 12 số, chủ yếu dùng ở Mỹ và Canada, tương tự EAN-13 nhưng không có số 0 đầu tiên.
- Code 128: Mã vạch chữ-số kết hợp, dùng trong logistics, vận chuyển, mã hóa thông tin phức tạp hơn (số lô, ngày sản xuất).
- QR Code: Mã vạch 2 chiều, chứa nhiều dữ liệu (web, thông tin sản phẩm), phổ biến trong marketing và truy xuất nguồn gốc.
- GS1-128: Dùng trong chuỗi cung ứng, mã hóa chi tiết như số lô, hạn sử dụng, hỗ trợ quản lý kho.
3. Quy trình đăng ký và cấp mã số mã vạch hàng hóa
Tại Việt Nam, việc đăng ký mã số mã vạch hàng hóa được quản lý bởi Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng (thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ), thông qua tổ chức GS1 Việt Nam. Quy trình gồm các bước sau:
- Bước 1: Đăng ký làm thành viên GS1 Việt Nam
Doanh nghiệp nộp đơn gia nhập GS1 Việt Nam, đóng phí gia nhập (khoảng 1-2 triệu VND) và phí thường niên (dựa trên doanh thu, từ 500.000-2 triệu VND/năm). - Bước 2: Chuẩn bị hồ sơ
Hồ sơ gồm: đơn đăng ký sử dụng mã số mã vạch (theo mẫu), giấy phép kinh doanh, danh mục sản phẩm cần cấp mã (tối đa 100-1.000 mã tùy gói). - Bước 3: Nộp hồ sơ
Nộp trực tiếp tại GS1 Việt Nam (Hà Nội hoặc TP.HCM) hoặc qua cổng thông tin trực tuyến của Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng. - Bước 4: Xét duyệt và cấp mã
Sau 5-7 ngày làm việc, GS1 cấp mã doanh nghiệp (4-5 số) và hướng dẫn tự lập mã sản phẩm (5 số). Ví dụ: mã Việt Nam 893 + mã doanh nghiệp 12345 + mã sản phẩm 00001. - Bước 5: In mã vạch
Doanh nghiệp sử dụng phần mềm tạo mã vạch (như BarTender) và in lên bao bì, kèm số kiểm tra (tính theo công thức GS1).
Lưu ý: Mã được cấp có giá trị quốc tế, cần gia hạn phí hàng năm để duy trì quyền sử dụng.
4. Đừng bị các dịch vụ tạo mã số mã vạch
5. Tại sao có mã số mã vạch rồi quét lại không ra?
6. Lỗi thường gặp về mã số mã vạch hàng hóa
Khi sử dụng mã số mã vạch, doanh nghiệp và người tiêu dùng có thể gặp một số lỗi phổ biến:
- In ấn sai kích thước: Mã vạch quá nhỏ (dưới 80% kích thước chuẩn: 37,29mm x 25,93mm cho EAN-13) hoặc méo mó, khiến máy quét không đọc được.
- Sai số kiểm tra: Tính toán số cuối (check digit) không đúng công thức GS1, dẫn đến mã không hợp lệ khi quét kiểm tra quốc tế.
- Trùng lặp mã sản phẩm: Doanh nghiệp tự ý dùng lại mã cũ cho sản phẩm mới, gây nhầm lẫn trong quản lý và phân phối.
- Mã giả mạo: Hàng giả in mã vạch không đăng ký hoặc sao chép từ sản phẩm chính hãng, nhưng không khớp thông tin khi tra cứu qua GS1.
- Không cập nhật dữ liệu: Doanh nghiệp không khai báo thông tin sản phẩm lên hệ thống GS1, dẫn đến quét mã không ra thông tin, gây nghi ngờ về nguồn gốc.
- Hỏng bao bì: Mã vạch bị mờ, rách hoặc che khuất trong quá trình vận chuyển, làm giảm khả năng nhận diện bằng máy quét.
Khắc phục: Doanh nghiệp cần kiểm tra kỹ công thức mã, đảm bảo chất lượng in ấn, đăng ký hợp pháp với GS1 và bảo quản bao bì cẩn thận để tránh lỗi trên.
7. Các mức xử phạt khi không đóng phí và sử dụng sai mã số mã vạch hàng hóa
IFREE – Top 5 công ty gia công mỹ phẩm uy tín nhất Việt Nam.
Đạt chứng nhận cGMP, ISO, FDA, Vegan… đủ tiêu chuẩn xuất mỹ phẩm đi Hàn, Nhật, EU, Mỹ.
Webiste: https://ifree.vn/
Hotline: 094 200 20 20
Email: contact@ifree.vn